乌兹别克语语气词语法及相关练习

导语：乌兹别克语中的的语气助词一般用来补充句子或句子中词或词组的意思，有时侯也用来加深强调语气。下面YJBYS小编为大家提供乌兹别克语语气词语法及相关练习，欢迎参考!

　　语气助词从构成来说可分为两类：

a. 独立使用的语气助词：hatto(甚至), faqat(只有), nahotki(难道、

莫非), axir(要知道), xuddi(尽管), ham(也).

b. 起语气助词作用的后缀：-gina/ -kina/ -qina, -mi, -oq/ -yoq, -chi，-da,

-ku,-dir, -a/ -ya, -u/-yu.

　　语气助词从感情色彩角度可分为六类：

a. 表强调、感叹：-ku，-u/-yu, -da, -oq/-yoq, -ki, axir, hatto, hattoki, ham;

b. 表惊叹，疑问，反问：-mi, -chi, -a/-ya, nahot, nahotki;

c. 表限制、强调：faqat, faqatgina, -gina/-kina/-qina;

d. 表确定，比喻，用比较的方式形容：xuddi;

e. 表不确定：-dir;

f. 表否定：...

　　23.2.练习.

1.翻译下列句子。

1. Bahor yil fasllari ichida eng go’zal fasldir.

2. Axir u sening eng yaqin do'sting-ku.

3. Uyga vazifani bajardingizmi?

4. Mening opamning birgina farzandi bor.

2.翻译下列句子，注意语气词的使用。

1. Shu ham ish bo’ldi-yu!

2. O’tgan kuni xuddi shu yerda Salim bilan uchrashib qolgan edik.

3. Tog’larda hatto yozda ham yomg’ir yog’adi.

4. U sizni xafa qilmadimi?

5. Sen nahotki kuzni yoqtirmaysan?

6. Darsga hamma keldi, faqat Iskandar kelmadi.

7. Sen-chi, sen bu filmni ko’rganmisan?

8. Bahodir doim kulib turadi, xuddi quyoshga o’xshaydi.

9. Yoz kelishi bilanoq olma daraxtimiz meva berdi.

10. Qizcha kichikkina qo’lchalarini menga tutdi.

11. Kimdir eshikni taqillatdi.

12. Darsda na musiqa tingladik, na insho yozdik.

3.用所给语气词造句。

axir, hatto, ham, nahotki, xuddi, -ku, -oq, -chi, -mi, faqat, -gina.

4. 将下列句子翻译成乌兹别克语。

1.喂你，你想啥了?

2.这里刚刚开过了急救车。

3.要知道我们已经整整一年没见面了!

4.甚至在夏天他也不从头上摘下帽子。

5.我终于见到你了!

　　23.3. 对话范例。

-Ilk bahorda o’lkamizga qaysi qushlar uchib keladi?

-Avval turna va laylak, keyin qaldirg’och.

-Qaysi o’simliklarni bahor elchilari deyish mumkin?

-Lola, boychechak, chuchmoma, lolaqizg’aldoq va qoqio’tlarni.

-Bahorda qaysi daraxtlar eng oldin gullaydi?

-Oldin bodom, keyin o’rik daraxti gullaydi.

-Bugun ob-havo qanday?

-Bugun ob-havo ochiq, 18 daraja iliq.

-Ertaga ob-havo qanday bo’ladi?

-Ertaga ertalab bulutli bo’lib, yomg’ir yog’ishi mumkin.

-Demak, sovuq bo’lar ekan-da?

-Ha, biroz sovuqroq bo’ladi. Ertaga issiqroq kiyining.

-Albatta. Maslahatingiz uchun rahmat!

-Arzimaydi.

-Nima qilyapsan?

-Radio tinglayapman.

-Qiziq, har kun radio tinglaysanmi?

-Yo’q, aslida ko’pincha magnitofon tinglayman.

-Bugun nimaga radio tinglayapsan?

-Chunki magnitofonim buzilib qoldi.

-Shundaymi? Ha, yaxshi bo’lmapti.

　　23.4. 文章。

Pekin-2008 Olimpiada o’yinlari.

2008-yil 8-avgustda XXR poytaxti Pekin shahrida 29-Yozgi Olimpiada o’yinlarining ochilish marosimi bo’lib o’tdi. Bu xitoyliklar uchun juda katta bayram bo’ldi, chunki Xitoy xalqi bu kunni uzoq orzu qilgan edi.

Olimpiada muvaffaqiyatli o’tishi uchun Pekin, Tianjing va boshqa shaharlarda ajoyib zamonaviy o’yingohlar qurildi, yangi baland binolar va keng yo’llar barpo etildi. Ayniqsa, hashamatli “Qush uyasi” Milliy o’yingohi o’zining chiroyi va mahobati bilan butun dunyoga mashhur bo’ldi. “Suv kubi”da o’tkazilgan suv sport turlari musobaqalari barcha tomoshabinlarda katta taassurot qoldirdi. Bular va yana ko’plab boshqa me’morchilik inshootlari Pekinning ko’rkiga ko’rk qo’shib turibdi.

Olimpiadaning shiori “Bir dunyo, bir orzu” bo’lib, bu xitoyliklar qalbidagi eng ezgu tilaklardan biridir.

Men juda omadliman, chunki men bu Olimpiadaga o’z hissamni qo’shdim. Men Olimpiadada volontor sifatida ishtirok etdim va tarjimon bo’lib ishladim. Bu men uchun juda katta imkoniyat bo’ldi. Men juda ko’p do’st orttirdim, yangi insonlar bilan tanishdim, dunyo bilan muloqot qildim.

　　课后习题

1.记住以下所给词的意思。

XXR ( Xitoy Xalq Pespublikasi) 中华人民共和国

marosim 仪式

muvaffaqiyat 成功

qurilmoq 被建造

“Qush uyasi” Milliy o’yingohi 国家体育馆“鸟巢”

mahobat 伟大

“Suv kubi” “水立方”

musobaqa 比赛

shior 口号

“Bir dunyo, bir orzu” “同一个世界，同一个梦想”

volontor 志愿者

imkoniyat 机会，机遇

2.记住以下的词组或句型。

XXR ( Xitoy Xalq Pespublikasi) 中华人民共和国

29-Yozgi Olimpiada o’yinlari 第29届夏季奥运会

... o'zining chiroyi bilan butun dunyoga mashhur bo'ldi 什么以自己的美丽而闻名世 界

katta taassurot qoldirmoq给谁留下了深刻的印象

’rkiga ko’rk qo’shib turmoq 给什么添加了风采

... sifatida 作为什么

3.用上述所给的词组或句型造句。

4.翻译全文。

5.请就文章互相提问题并回答。

6.熟读课文并自选角度转述。

7.请以Pekin-2008 Olimpiada o’yinlari为题写一篇小文章。

8.对文章中的'动词就三种时(现在时，过去时，将来时)进行语法分析。

9.对文章中的动词进行“态”的语法分析。

10.对文章中的动词进行“式”的语法分析。